Rozwinięciem skrótu CSS (ang.Cascading Style Sheets) są kaskadowe arkusze stylów. Słowo arkusz można traktować jako plik, w którym zapisujemy reguły formatowania, które przypisujemy do konkretnych elementów HTML poprzez znane nam selektory.
Reguły CSS to inaczej zbiory zasad służące do formatowania treści. Zbudowane są one z własnośc i (ang. property) oraz jej wartości(ang. value).
Nazwa wartości musi być zawsze poprzedzona dwukropkiem : , a cała reguła zakończona średnikiem ; . własność: wartość;
Jeśli nazwa własności jest kilkuczłonowa, zazwyczaj kolejne wyrazy oddzielane są myślnikiem -, tak jak background-color.
Metody podpinania CSS do HTML
Arkusz zewnętrzny
Zewnętrzny arkusz CSS dołączamy do dokumentu HTML znacznikiem znajdującym się w sekcji <head> podstrony (wartość atrybutu href musi wskazywać rzeczywisty, istniejący plik):
Jest to najpopularniejszy sposób podpinania CSS.
Znaczniki <style> w sekcji head
Kod CSS można osadzić pomiędzy tagami <style></style>, koniecznie umieszczonymi wewnątrz sekcji :
Jeśli już stosujemy tagi <style></style> to zazwyczaj w celu przesłonięcia w tym konkretnym dokumencie wybranych stylów z arkusza zewnętrznego (lub ewentualnie chcemy dodać style, których tam zabrakło).
Style inline (wewnątrz atrybutu znacznika)
Stylizowanie inline (ang. w linii), oznacza zapisanie CSS jako wartości atrybutu style wybranego tagu HTML, znajdującego się w sekcji :
Hierarchia ważności metod
Hierarchia ważności poszczególnych sposobów to: 3 > 2 > 1. Style inline przesłaniają te spomiędzy tagów <style>, zaś one przesłaniają właściwości zdefiniowane w zewnętrznym arkuszu (o ile podpięcie pliku tagiem znalazło się przed tagami <style>). Jest to logiczne - style inline występują węwnątrz tagów, stąd siłą rzeczy zawsze znajdą się poniżej sekcji <head> (tagi "siedzą" przecież w <body>). I dlatego style inline są najważniejsze w hierarchii - występują najpóźniej, a więc obowiązują.
Złamanie hierarchii
Możemy wymusić obowiązywanie jakiegoś stylu. Dokonujemy tego stosując po spacji (a przed średnikiem) klauzulę !important (ang. ważny):
Wymuszenie czerwonego tła
Selektory CSS
Reguły CSS nie zadziałają dopóki nie przypiszemy ich do określonych elementów html, które aktualnie chcemy sformatować. Za powiązanie reguł CSS z elementami języka Html odpowiedzialne są tzw. selektory (ang. selector od select – wybierać). Jest wiele sposobów tworzenia selektorów w języku CSS. Posłużą do tego m.in same elementy html oraz atrybuty id i class.
Zapis selektora będzie kompletny, gdy dodamy do niego nawiasy klamrowe {}. W nawiasach klamrowych będziemy dodawać reguły CSS.
Komentarze
Poznaliśmy w jaki sposób zakomentować zawartość w HTMl, w CSS równiez jest taka możliwość. Aby zakomentować treść w CSS musimy umieścić ją między znakami /* a */:
Podstawowe i najczęściej używane własności w CSS
Własności czcionki - font
font-family: określa rodzina czcionki;
font-size: rozmiar czcionki (np.45px, 50%);
font-style: styl czcionki (normal, italic, oblique);
Właściwość padding to odstęp nadawany wewnątrz elementu, zaś margin to jest odstęp nadawany na zewnątrz niego:
Istnieje wiele możliwości zapisu marginesu zewnętrznego jak i wewnętrznego, co bardzo nam upraszcza pisanie kodu:
Margines określony ze wszystkich stron taki sam:
Zapis podwójny: najpierw margines górny i dolny, potem lewy i prawy
Zapis potrójny: najpierw margines górny, potem lewy i prawy (ten sam), a na końcu podajemy wartość marginesu dolnego
Zapis poczwórny: margines górny, prawy, dolny, lewy (zgodnie z ruchem wskazówek zegara)
Margines z jednej, wybranej strony (subatrybuty left, right, top, bottom)
Sytuacja ma się dokładnie tak samo z paddingiem.
Jednostki w CSS
Jednostki względne (relatywne)
Względne jednostki długości stosujemy, gdy chcemy się odwołać do rozmiaru innego elementu (np. wysokości aktualnie używanej czcionki).
Jednostki względne czcionki:
em - wysokość aktualnej czcionki
ex - wysokośc litery 'x', czyli małej litery w aktualnej czcionce
ch - wysokość cyfry '0' w aktualnej czcionce
rem - wysokość czcionki elementu korzenia w drzewie dokumentu (CSS 3 - interpretuje Internet Explorer 9, Firefox, Opera, Chrome); w języku HTML korzeniem jest zawsze element <html></html>
Jednostki procentowe obszaru wyświetlania
vw - procentowa szerokość obszaru wyświetlania (interpretuje Internet Explorer 9, Chrome)
vh - procentowa wysokość obszaru wyświetlania (interpretuje Internet Explorer 9, Chrome)
vmin - mniejsza z wartości vw lub vh (interpretuje Internet Explorer 10, Chrome)
vmax - większa z wartości vw lub vh
Jednostki bezwzględne (absolutne)
in - cale (1in = 2.54cm)
cm - centymetry
mm - milimetry
pt - punkty (1pt = 1/72in) - często używane przy definiowaniu rozmiaru czcionki w edytorach tekstu
pc - pika (1pc = 12pt)
px - piksele (1px = 1/96in)
Dla ułatwiania poniższa tabela do podsumowania:
Jednostki względne
5 em
wysokość czcionki
5ex
wysokość małej litery
5ch
szerokość cyfry '0'
5rem
wysokość czcionki korzenia
5vw
5% szerokośći okna
5vh
5% wysokości okna
5vmin
5% minimalnej szer/wys okna
5vamx
5% maksymalner szer/wys okna
Jednostki bezwzględne
5in
cale
5cm
centymetry
10mm
milimetry
30pt
punkty
3pc
pika
50px
piksele
Wartośći procentowe
Format wartości procentowej składa się z opcjonalnego znaku liczby ("+" - domyślny lub "-"), liczby całkowitej lub rzeczywistej oraz znaku procentu ("%"). Należy pamiętać, że nie każdy parametr może przyjąć wartość ujemną!
Wartość procentowa jest zawsze określana względem innej wartości np. długości. Każda właściwość która pozwala podać wartość procentową, definiuje także do czego się ona odnosi. Może ona dotyczyć innej właściwości tego samego elementu, przodka (wyżej w hierarchii drzewa dokumentu) lub wartości kontekstu formatowania (np. szerokość obejmującego bloku).